Առաքելություն
Ներքին աուդիտի առաքելությունն է ավելացնել և պաշտպանել կազմակերպության արժեքները՝ տրամադրելով ռիսկերի վրա հիմնված և անաչառ հավաստիացում, խորհուրդ և ներըմբռնում:
Սահմանում
Ներքին աուդիտի սահմանումը արտահայտում է ներքին աուդիտի հիմնարար նպատակը, էությունը և շրջանակը:
Ներքին աուդիտն անկախ, անաչառ հավաստիացման և խորհրդատվական գործառույթ է՝ կազմակերպության գործառնությունները բարելավելու և արժեք ավելացնելու համար: Այն օգնում է կազմակերպությանն իրագործել իր նպատակները` հետևողական մոտեցմամբ գնահատելով և բարելավելով ներքին հսկողության, ռիսկերի կառավարման և կորպորատիվ կառավարման գործընթացների արդյունավետությունը:
Ստանդարտներ
Ներքին աուդիտի մասնագիտությունն առաջնորդվում է Ներքին Աուդիտորների Ինստիտուտի կողմից մշակված Ստանդարտներով և Էթիկայի կանոններով:
Տարածումը ՀՀ-ում
ՀՀ կենտրոնական բանկ
Ներքին աուդիտի գործառույթը ներդրվել է 1996թ. համաձայն «ՀՀ կենտրոնական բանկի մասին» ՀՀ օրենքի: Կենտրոնական բանկում Ներքին աուդիտի գործառույթն իրականացվում է Ներքին Աուդիտորների Ինստիտուտի կողմից հրապարակված «Ներքին Աուդիտի մասնագիտական գործունեության միջազգային ստանդարտներին» համապատասխան:
Հանրային հատված
Հանրային հատվածի (պետական կառավարման մարմիններ, մարզպետարաններ, ՊՈԱԿ-ներ) Հանրային հատվածում Ներքին աուդիտի գործառույթի կարգավորման պատասխանատուն Ֆինանսների նախարարությունն է:
Կանոնակարգում. «Ներքին աուդիտի մասին» ՀՀ օրենք, ՀՀ ներքին աուդիտի ստանդարտներ և ֆինանսների նախարարության համապատասխան փաստաթղթեր:
Ֆինանսական հատված
Ֆինանսական շուկայի մասնակիցներից բանկերը (սկսած 2005թ.) և ապահովագրական ընկերությունները (սկսած 2007թ.) պարտավոր են ունենալ Ներքին Աուդիտի գործառույթ, ինչին հետևում է ՀՀ կենտրոնական բանկը իր վերահսկողական գործառույթի շրջանակներում:
Կանոնակարգում. «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի 2112-րդ և «Ապահովագրության և ապահովագրական գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի 35-րդ հոդվածներ, «Բանկերի ներքին հսկողության իրականացման նվազագույն պայմանները» կանոնակարգ 4, «Ապահովագրական ընկերության ներքին հսկողության համակարգին ներկայացվող նվազագույն պահանջները» կանոնակարգ 3/10:
Մասնավոր ընկերություններ
Մասնավոր ընկերությունները (ոչ հանրային ընկերություններ) կարելի է պայմանական բաժանել՝ միջազգային ընկերությունների և տեղական ընկերությունների: Հայաստանում ներկայացված միջազգային ընկերությունները, որպես կանոն, ունեն Ներքին աուդիտի գործառույթ մայր ընկերության կառուցվածքում, իսկ Հայաստանում դուստր ընկերության կամ մասնաճյուղի նշանակալիության պարագայում, նաև հայաստանյան ընկերությունում է ստեղծվում Ներքին աուդիտի ստորաբաժանում:
Տեղական ընկերություններում Ներքին աուդիտի գործառույթը ավելի քիչ է հանդիպում, սակայն կրում է բացարձակապես կամավոր բնույթ՝ պայմանավորված կորպորատիվ կառավարման լավագույն փորձին հետևելու ձգտմամբ:
Հիմնադրում
IIA Global հիմնադրվել է 1941թ-ին, գլխամասը գտնվում է Ֆլորիդայում, ԱՄՆ
Աշխատանքներ
- մշակում է մասնագիտական Ստանդարտներ
- հանդիսանում է գլոբալ որակավորման և սերտիֆիկացման հավաստագրերի տրամադրող
- կազմակերպում և անց է կացնում ուսուցողական և մասնագիտական միջոցառումներ
- իրականացնում է մասնագիտական հետազոտություններ և կրթական ծրագրեր